Sofistik ve Unortodoks Teknikler

 

Sofistik teknikler kavramını ortaya atan ve kuramsal düşünceden geçerli somut örnekler

üreten Isao Okano’dur. Okano önce geleneksel Japon judosunun temel karakterlerinin küçük

kuvvetin büyük kuvveti kontrol etmek olduğunu, ancak uluslararası niteliğe kavuşmakla

evrim geçirmekte olan judonun bu temel öğesinin güçlünün güçlüyü kontrol etme karakterine

dönüşmesi gerektiğini ortaya atmıştır. Bu düşünceden hareketle rekabet eşitliği sağlayabilmek

için judoda müsabaka ağırlık kategorilerinin sayılarının arttırılması gerektiği görüşünü

savunmuş ve bunu kabul ettirmeyi başarmıştır. Okano ayrıca Sato ile birlikte geleneksel

judoda ellerin vücudun üst bölümü, ayakların ise alt bölümüne atak için kullanılma geleneğini

de tümüyle yıkarak bugünkü modern müsabaka judosunun oluşmasını sağlamıştır.

 

Okano 1970’li yıllarda judoda bağlı kalınması gereken prensiplerin sadece fundamentaller

olması gerektiğini, klasik tekniklere sımsıkı bağlı kalıp bu tekniklerin yeni uygulamalarını

düşünmemenin judonun özünde bulunan dinamizme karşı olduğunu öne sürmüştür. Kodokan

ekolünün tutucu çevrelerinden bu görüşe karşılık ağır eleştiriler alması üzerine “Seiki Juku”

ismiyle görüşlerini yansıtan kendi okulunu kurarak kuramını geliştirerek pratiğe yansıtmıştır.

Sofistik teknikler burada; kültürlü, ileri düşünceye dayanan, düşünce ürünü teknikler

anlamında kullanılmıştır. Okano bu tarzda müsabaka kurallarına aykırı olmayan bir grup

ayaktan yere alarak katame waza’ya geçiş tekniği geliştirmiştir. Bunların en çarpıcı

örneklerinden biri “uchi-mata sutemi” diye isimlendirebileceğimiz tekniktir.

 

Okano, 1972-76 yılları arsında Japon milli takım antrenörlüğünü yapmış ve yönetimindeki

takım Lozan’da yapılan Dünya Şampiyonası’nda bütün sikletlerde Dünya Şampiyonu

olmuştur. Okano, Ryutsu Keizai Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesinde Prof. Dr. ve Judo

Bilim Dalı Başkanlığı yapmıştır. Okano’nun inancına göre “geniş düşünce ufukları açacak

yeterli kültür seviyesine ulaşamayan judoyu anlayamaz ve geleceğin judo repertuarına katkıda

bulunamaz.”

 

Unortodoks Teknikler

“Unortodoks teknikler” kavramını judo eğitimine, İngiliz bayan judo milli akımının antrenörü

ve menajeri Roy Inman kazandırmıştır. Inman, judo uygulamalarına, özellikle de bayan

judosuna yeni bir yorum ve anlayış getiren ilk judo antrenörüdür. Roy Inman yetiştirdiği

bayan judocularla ve onların elde ettikleri derecelerle başarısını kanıtladığı, unortodoks

teknikler kavramınının temel öğesini şöyle açıklamaktadır:

 

“Çok uzun bir zamandan bu yana judo minderlerindeki bayan sporcular beyaz t-shirt giymiş

erkekler gibi görülmüş ve onlar gibi çalıştırılmıştır. Bu, judonun erkekler tarafından, erkekler

için düşünülmüş olmasından kaynaklanabilir. Ancak artık judo, yalnızca erkekler tarafından

uygulanan ve özenilen bir spor değildir. Ayrıca judonun özünde bayanların kişiliklerine, fizik

ve mental yapılarının gelişimine katkıda bulunabilecek daha çok şey vardır. Öyleyse, judonun

birçok prensibinin evrensel olmasına rağmen, tekniklerde ve uygulamalarda bayanların

mental ve teknik yapılarına uygun değişiklikler gerektiği kaçınılmaz bir gerçektir.”

 

Inman, bayanlar için yapılacak teknik değişikliklerin fizik ve mekanik temelini şöyle

açıklamıştır: “Bayanlar güçlü de olsalar, erkeklerin seviyesinde patlayıcı kuvvete sahip

değildir. Bu sebeple ilk olarak daha yüksek düzeyde tekniğe, mükemmel zamanlamaya ve

fizik yapılarına uyarlanmış tekniklere güvenebilirler.

 

Inman, kısaca özetlediğimiz düşüncelerini pratiğe yansıtarak “unortodoks” denilen bir seri

teknik uyarlama yapmıştır. Ayrıca bayanların, nasıl ve kimlerle çalışması gerektiği gibi

konularda kapsamlı çalışmalar yaparak hem müsabaka hem de rekreasyonal bayan judosunun

evrim geçirmesini sağlamıştır. Biceps-Seoi-Otoshi, Morote-Seoi-Nage Makikomi, Simple

Yoko Tomoe-Nage, Wrong-Leg Tai- Otoshi, Inman’ın unortodoks tekniklerine birkaç

örnektir.

 

Saygı ve Sevgilerimle...

Dr. Öğr.Üyesi Cengiz GÜLER

 

 

Roy Inman (1987), Judo for Women, The Growood Press Ramsbury Wiltshire, ISBN:

185223-040-1.

T. Sato & I. Okano (1973), Vital Judo, Japan Publications, ISBN: 0-87040-173-4, Tokyo

Japan, 1973.