Düşme Tekniklerinin Ergonomisi ve Yerde Yapılan Teknikler

 

Judo da atış tekniklerini uygulayabilmek için, çok fazla düşme (ukemi) yapmak zorundasınız. Farklı atışlarda ne kadar düşersen karşındakini attığın zaman yaşadıklarını o kadar çok takdir edersin. Eğer her ortamda düşme ile ilgili pratik yapmazsanız, düşme ile ilgili tehlikelerin hiçbirinin farkına varamazsınız. Bu nedenle, eşinizi atarken sakatlanmasını önleme konusunda nasıl yardımcı olabileceğinizi bilemezsiniz. Dahası, eşiniz tarafınızdan atılırken sakatlanmaktan korunmaya karşı hiçbir empati geliştiremezsiniz.

Atılma/düşme sonuçlarına maruz kalmazsanız, atmayı/düşmeyi nasıl kontrol edeceğinizi öğrenemezsiniz. Atıldığınız/düştüğünüz zaman, eşinizin düşüşünü kontrol etmenin yollarını fark edersiniz. Bir atıştan dolayı düşmek, eşiniz için neler yapabileceğinizi fark etmenize yardımcı olur. Eşinizin iyiliğini göz önünde bulundurmaya başladığınızda, insanları alt etmekten vazgeçersiniz ve gerçek bir judo ustası olma yolunda yolculuğunuza başlarsınız. Aslında bu, özverili bir judocu olmak için attığınız ilk adımdır.

Düşmeme ile ilgili diğer bir problem, mücadele ederken tekniğinizi geliştirmemenizdir. Güç kullanarak çekiştirmek ve itmek sizi rahatsız edici bir duruma sokacaktır. İnsanlar tekniğin inceliği veya etkinliği yüzünden düşmelidirler. Kaslarınızı ve gücünüzü kullanarak eşinizi düşürürseniz ne elde edersiniz? Ya da sizden daha güçlü birisi karşınıza çıkarsa hemen pes mi edeceksiniz? Güç kullanarak düşürdüğünüz kişiler, size karşı kırgın olmaktan başka bir şey öğrenmezler ve düşünmezler. Mücadele, asla kaba kuvvet kullanmak demek değil akıl ve mantığı ergonomik bir şekilde uygulayabilmektir.

Eşinizle bütün gücünüzü kullanarak bir mücadeleye giriştiğiniz zaman, atış detaylarının sistematik incelemesini yaparak tetkik etme şansınız kalmaz. Atışın ilkelerini anlayamaz veya nasıl çalıştığını çözemezsiniz. Daha da önemlisi, eşinizle yapmış olduğunuz bu mücadelede, düşürmenin kas kullanmadan nasıl yapıldığını öğrenme fırsatını kaçırırsınız. 

 

    Düşerken el becerisi, uzaklaşma ve atmaya dahil olan zamanlamanın farkına varırsınız. Bu gerçek bir öğrenme deneyimidir. Eşler mücadele esnasında, eş zamanlı bir eğitim sürecine girerler. Birbirlerine geri bildirimde bulunurlar. Kusursuz olana kadar bir şeyi tekrar edebilirler. Birbirlerini düzeltir ve birbirlerinin güçlü ve zayıf yönlerini geliştirirler. Bu anlamda, uygulama ortakları birbirlerini yenmeye çalışmamaktadır. Kendi sınırlamalarıyla savaşmaktadırlar. Egzersizin amacı eşinizi yenmek değildir. Önemli olan, kendi sınırlamalarınızın üstesinden gelmek, için eşinizle birlikte çalışmak ve eşinizin kendisininkilerin üstesinden gelmesine yardımcı olmaktır.

 

    Öğrencilerin “sute geiko” (bir öğrencinin attığı ve sonra atıldığı kontrollü bir uygulama şekli) Sute geiko’nun kontrollü atma ve düşme, her iki ortağa da mükemmel tekniklerle en iyi ortamı sağlar. Pratikte denemeden önce, neyin işe yaradığını ve kontrollü bir ortamda neyin çalışmadığını görürler. Duygularınızı, özellikle olumsuz duyguları kontrol edemiyorsanız, tehlikeli bir durumda net bir şekilde düşünemezsiniz.

 

Minderde yerde yapılan çalışmaları daha iyi açıklayabilmek için yüzme havuzunda olduğunuzu farzedebilirsiniz. Vücudunuzu su ile çevrelendirildiğinde çok az direnç hissedersiniz. Eklenen yüzebilirlik hissi size kendinizi hafif hissettirir. Yine de su yavaşça sizi çevreler. Vücudunuzun tüm ekstrimitelerinde suyun gücünü hissedersiniz ve hareket etmeye çalıştığınızda bir direnç ile karşılaşırsınız. Havuzdan hızlıca çıkmanızı gerektirecek bir durumla ile karşılaştığınızda, hareketiniz sırasında sanki suyun sizi tutmaya çalıştığını fark edersiniz... Yerde yapılan çalışmalara “katame waza” denir. Bu çalışmalar; yerde tutma, (osaekomi waza) boğma çalışmaları, (shime waza) ve kilitleme teknikleri (kansetsu waza) olarak üçe ayrılmıştır.

 

 Yerdeki çalışmalara “ne waza” da denilir. Ancak “katame waza” daha kapsayıcıdır, çünkü aynı zamanda ayakta da boğma ve eklem kilitleme teknikleri uygulanabilir. Katame waza teknikleri, öğrenciler iyice tecrübe kazana kadar öğretilmemeli. Yerde tutma sanatı “osaekomi waza” tehlikeli değildir, bu yüzden eğitmenler sarı kuşak sınavlarına hazırlanmakta olan öğrencilere öğretmeye başlarlar. Ciddi yaralanma riskinin daha yüksek olduğu göz önüne alındığında, Shime ve Kansetsu Waza, her zaman dikkatli bir şekilde kontrol edilen koşullar altında gerçekleştirilmelidir. 

Saygı ve sevgilerimle... 
Dr. Cengiz GÜLER