EGZERSİZ VE KAN BASINCI / TANSİYON

 SORULAR ENTERESAN EGZERSİZ VE KAN BASINCI / TANSİYON

24 saatte 506 ton ağırlık kaldırma rekoru sırasında yaşım itibarıyla uzun süre 180 / 105 civarında kaldırışlar yaptım. Birisi böyle bir deneme yapmak istiyorsa   bir kardiyolog gurubunun olurunu alması gerek !!!...

Egzersiz anından sistolik  (kalbin kanı dışarı pompalarken ki basıncı)  kan basıncımızın  160  ve 220 mm Hg  olması sağlıklı sporcularda kabul edilebilir seviyelerdir. Özellikle bir doktordan böylesi antrenmanlar için “olur” aldıysanız !!!... şayet  200 mm Hg. Ve  220 mm Hg,  üzerine doğru çıkıyorsa egzersizi hemen durdurun.

 

Muntazam egzersizler

 5 ile 8 mm Hg düşürür.Muntazam antrenman yapmak, kaytarmadan !!!...Örneğin haftada 150 dk,  ve bir çok gün 30 dk ,  kan basıncınız   yüksekse (hiper tansiyon) , egzersizlerinizi muntazam yapmalı , kaytarmamalısınız. şayet   kaytarır , yapmazsanız  kan basıncınız tekrar yükselir !...

Ağırlık kaldırışları, geçici olarak  kan basıncını artırır. Bu basınç, kaldırdığınız ağırlığa, yaptığınız tekrar sayılarına, yük altında geçirdiğiniz süreye, dinlenme sürelerine, yaşınıza, nefes tutmanıza    vb  sebeplerden çok dramatik olarak yükselebilir…ama son yapılan ağırlık antrenmanı ve kan basıncı çalışmalarında bu tip antrenmanların, bilinçli yapıldığı taktirde kan basıncımızı düzenlediği görüldü ACSM. ACC( American College of Cardiology)  ACC” tansiyonunuzu düzenlemek istiyorsanız kalslarınızı da  antrenmana sokun !!! “ demekteler… 

 

Direnç , ağırlık egzersizleri  sistolik (büyük numara)  ve diyastolik (küçük rakam)  yükseltir, ağırlık antrenmanlarına yeni başlayacak olanlar bu rakamlardan korkmamalı. Bu yüzden biz antrenörler, kardiyologlar  “oğlum, yavaş yavaş çık merdivenleri ki, düşüşün (inişinde)yavaş olsun deriz, bir kardiyolog bu argo’yu kullanır mı bilmiyorum!...Benim gibi 80 yaşına girince 690 ton ağırlık kaldırmaya (24 saatte) kendinizi alıştırabilirsiniz !...

Normal  olarak kan basıncı artmalı ki, vücudumuzun en ücra köşelerindeki hücrelere varlıklarını devam ettirmek için oksijen, besi onarım maddeleri, hormonlar, enzimler ,su !... vb…vb…yetiştirebilsin…  çok üstüne 250 mm Hg seviyelerine kadar çıkabilirler, özellikle ağır  EGZERSİZLER  yaparlarken !... 

  Antrenmanlarda  zorlanmadan çalışıyorsanız   kan basıncınız  160 / 100 mm Hg  ve 3 kez böylesi ölçüm aldıysanız ,  kan basıncınız 140 /90 ve üstünde 4 kez tespit ettiyseniz (yeni başlayanlar) yinede bir  doktora yüksek kan basıncı için görünün ki ,içiniz rahat  etsin… daha önce vermiştim 76 yaşında iken 24 saat kaldırış yapıp totalde 506 ton kaldırmış ve kan basıncım 160 / 10 mm Hg ile 180 / 9 mm Hg civarında olmuştu, son 6 saat 1 rep max’ımın % 40’ı altında kaldırışları yapıp  intervalleri (dinlenme araları) uzun tutmuştum.

Bana çok sık sorulanlardan biride  “aspirin  kan basıncını düşürür mü?” oluyor . aspirinin  kalp krizi riskini azalttığı bilinse de, kan basıncını birazcık !...düşürmesi için yatmadan  önce düşük doz  alınması lazımmış…ACC.

Soru: kan basıncı için kardiyol mu yoksa Ağırlık çalışmak mı daha iyi?

Eskilerde  kardiyologlar, ağırlık çalışmalarına pek taraftar değillerdi ama artık günümüzde yeni araştırmalar  ki, sık sık   the Journal of the American College of Cardiology  kan basıncınızı düşürmek istiyorsanız, koşmak kadar kas çalışmalarını da egzersiz planınıza dahil etmelisiniz ama ayrı günlerde” demekteler, yayınlamaktalar, oysa 20 yıldır dilimde tüy bitti !!!...

 

Uzun oluyor, okumazsınız diye kısa  kesiyorum

Son bir bilgi:  Aşırı zorlu antrenmanlarda  kan bacak ve diğer yapılarda toplanacağından kalbe   dönen venöz kan (toplar damar kanı)  azalacaktır, zira o zorlu çalışan kaslara pompalanıyor ve siz ara vermiyorsunuz!

.Bir tüyo : işte bu sürede benim gibi kan basıncınız ölçüldüğünde  rakam  9.2 / 5.5 ile 10.2 / 5.6 mm Hg  gibi  beklenmeyen  bir  bulgu verebilir ,korkmayın, aslında  kalbe geri dönen venöz kan azalacağından tam ve yeterli dolmayan kalp, bu kanı daha az bir basınçla organizmaya pompalayacaktır.

Egzersiz anında kalp büyük bir güçle kas

ılır ve aort ta kan basıncı artar.iskelet kaslarındaki damarlar genişler, damar genişledikçe  dakikada 5 lt olan kan akımı  bu dengenin  birkaç kez üstünde olur (Poseuille’s kanunu)

 

Egzersizin zorluğu artıkça, kalp te organizmaya bir dakika da  pompaladığı kan miktarını  artırır (Cardiac output)

Starling kanunu: kalbe dönen venöz kan (toplar damar kanı )  ne kadar çoksa ,kalpte o kadar kanı yüksek bir basınçla, ihtiyacı olan bölgelere pompalayacaktır, yüksek basınçla…

 

yaralandığınızda, kan kaybı sırasında geri kalbe dönüş azalır, tansiyon düşer, yaralı damarlar kendini büzer vb..vb.. kritik kapanma kanunu (Critical  closing  pressure & Replace  kanunu)  olarak okutulur….İsteyenlere sonra uzun veririm…

Performans artırma kitabımızdan ( ptnamikekin.com`dan temin edebilirsiniz)

Namık Ekin & Melek Ekin