Mücadele Sporlarında Hakemlik

MÜCADELE SPORLARINDA, HAKEMLERİN VE HAKEMLİĞİN NİTELİKLERİ 

Hakem çeşitleri

1. Organizasyon başhakemi
2. Tartı hakemleri
   1. Tartan hakem
   2. Çizelge hakemi
3. Masa hakemleri
   1. Çağrı (anons) hakemi
   2. Çizelge hakemi
   3. Skorbord  hakemi
   4. Kronometre hakemi
   5. Zaman bayrağı hakemi
4. Minder (tatami) hakemleri
   1. Orta hakem
   2. Yan hakemler

      5.  Kontrol hakemleri 

1. ORGANİZASYON BAŞHAKEMİ

      Organizasyonun en kıdemli hakemlerinden biridir. Önce minderde (tatamide) (ringte), sonra masada meydana gelen ve çözümlenemeyen sorunlar organizasyon başhakemi tarafından kurallar doğrultusunda çözümlenir. Doğru olanı uygulatır. Olayların büyümesini önler. Yarışmaların huzur, güven ve hakkaniyet prensipleri içinde yürütülmesini sağlar.  

2. TARTI HAKEMLERİ

            a) TARTAN HAKEMLER

• Organizasyon teknik kurulunca kendilerine verilen onaylı listelerin tartılarını yapar.
• Tartıyı belirtilen süre içinde gerçekleştirir.
• Bayan ve erkek sporcuların tartıları ayrı odalarda, bayan ve erkek hakemler tarafından yapılır.
• Her tartı odasında 2 hakem bulunur.
• Hakemler, sporcuları antrenörleri ile birlikte tartı odasına alır.
• Sporcuları tartarken, onların  hile yapmalarını önler.
• Karmaşaya meydan vermez.
• Erkek sporcular, üst tarafı çıplak altları mayolu tartılır.
• Bayan sporcular, judogi/yaktak/dobok/karategi/eşofman’ları ile veya iç çamaşırları ile tartılırlar.
• Kilosu olan sporcu çıplak da tartılma hakkına sahiptir.

 

b) ÇİZELGE HAKEMLERİ

• Tartılan sporcuları çizelgelerde işaretler.
• Herhangi  bir yanlışlığa meydan vermez.

 

3. MASA HAKEMLERİ

1. Çağrı (anons) hakemi
2. Çizelge hakemi
3. Skorbord  hakemi
4. Kronometre hakemi
5. Zaman bayrağı hakemi

 

• Hakemler kendilerine yöneltilen görevleri ciddiyetle ve herhangi bir aksamaya meydan vermeden işbirliği içinde yürütürler. Sporcuların zamanında ve kusursuz olarak yarışma sırasını haberdar edeceği listeleri düzenleyerek, minder hakemleri ile işbirliği içinde yürütür. Listelerin uygun yerlere asılmasını sağlar.
• Hakem üçlülerini düzenler.
• Hakemlerden birini son derece deneyimli olanlardan seçer.
• Arıza gösteren elektronik aletlerin yerine, el ile kullanılan araçları devreye sokar.

 

4.MİNDER / TATAMİ HAKEMLERİ

a) ORTA HAKEM

Orta hakemin kişiliği

• İtimat edilir olmalı.
• Hak yememeli, adil olmalı, eşitlik ilkesinden ayrılmamalı.
• Yarışmacılarla sempati veya antipati ilişkileri içine girmemeli.
• Daha önceden yarışmacılarla aralarında geçmiş olayları unutmalı.
• Yarışmacılara özel mimik ve jestler yapmamalı.
• Yarışmacıların herhangi bir hareketi karşısında gülmemeli veya sertleşmemeli.
• Seyircilerle ilgili bir durumda sessizliğini korumalı.
• Dik durmalı, minderin/tataminin/ringjin hakimi, yarışmanın yöneticisi, idarecisi ve kesin karar vericisinin kendisi olduğunu hissettirmeli.

Orta hakemin hareket ve kararları

• Yarışmacılarla belirli bir mesafeyi muhafaza etmeli. Onlara çok yakın ve çok uzak olmamalı.
• Onlarla paralel hareket etmeli.
• Yapılan teknik atakları anında değerlendirmeli. Tereddüt etmemeli.
• Puan değerlendirmesini çok çabuk belirtmeli. Peanın el işaretini doğru bir şekilde, teknikle birlikte göstermeli.
• Hakemlik el işaretini usulüne uygun yapmalı ve aynı anda sesli olarak belirtmeli.
• Göz-ses-işaret koordinasyonu tam olmalı.
• Kararlarını zamanında yan hakemler ile paylaşmalı.
• Tereddüt ettiği kararında gecikmemek için, kıdemli yan hakemle göz göze anlaşmalı.
• İki yan hakemin aynı andaki kararını çabucak ve itirazsız değerlendirmeli.
• İki yan hakemin farklı görüşlerini, ikisini beraberce yanına çağırarak ve ikisi ile birden konuştuğunu belli ederek değerlendirme yapmalı.
• Verdiği kararları sık değiştiren hakem izlenimini uyandırmamalı.
• Mindere/tatamiye/ringe çıkış, iniş, yürüyüş ve selamlama yan hakemlerle uyum içinde olmalı.
• Mindere/tatamiye/ringe çıkan ve ayrılan  sporcuların selamlamalarını ciddiyetle takip etmeli.
• Dışarıdan olabilecek müdahaleler için başhakemi zamanında uyarmalı.
• Seyircilerle ilgili hoş olmayan bir durumda yarışmayı durdurarak, zamanında başhakem veya güvenlik amirinin dikkatini çekmeli.  

 

b) YAN HAKEMLER

• Orta hakemle birlikte uyum içinde mindere/tatamiye/ringe çıkarak yerlerini almalı, oturmalı ve aynı uyumla minderi/tatamiyi/ringi terk etmeli.
• Orta ve diğer yan hakemle ruhsal bir bağ kurmuşcasına birlikte hareket etmeli.
• Kararlarını orta ve diğer yan hakemle çabucak paylaşmalı.
• Minderde/tatamide/ringte durum değerlendirmesi için diğer yan hakemle birlikte hareket etmeli.
• Üçlü kararlarda aktif rol almalı
• Orta hakemin görmediği ve özellikle minderin/tataminin/ringin kenar kısımlarındaki olayları ve ceza gerektiren durumları çabucak değerlendirerek, orta hakemi uyarmalı.
• Dışarıdan olabilecek, yarışmaları geren müdahaleler için orta hakemin dikkatini çekmeli.
• Skorbordları takip etmeli, yanlışlık veya arızaları orta hakeme bildirmeli.
• Masa hakemlerini takip etmeli, onlardan gelen uyarıları orta hakeme iletmeli.
• Yarışmacıların uyarılması gereken hareketlerinin, orta hakemin gözünden kaçtığı durumlarda,gerekirse orta hakemin yanına giderek, durumu işaret etmeli.
• Oturması gereken yan hakemler; sandalyelerinde gövde dik, bacaklar hafif ayrık bir şekilde, elleri bacaklarının üzerinde olarak oturmalı.
• Seyirci ile ilgili olan bir durumda orta hakemi veya baş hakemi uyarmalı.
• Esnememeli, uyuklamamalı.
• Sandalyenin bacağında sabit kutusunda duran bayrakları ciddiyetle yerinden almalı ve ciddiyetle yerine koymalıdır.
• Yarışmacıların üzerine geldiği durumlarda, her an sandalyesi ile birlikte köşesini terk etmeye hazır olmalıdır.

 

5. KONTROL HAKEMLERİ
   • Sporcuların yarışmaya çıkacakları alanda bulunur.
   • 2 kişi olarak görev yaparlar.
   • Sporcuların doğru kişi olduklarını son kez kontrol eder.
   • Sporcuların yarışma giysilerinin, yapım malzemesinden rengine, vücuda uygunluğuna

      ve kemerin uzunluğuna kadar, her şeyini kontrol eder. Giysi üzerinde usulüne uygun   

      olmayan işeret, logo veya reklam olup olmadığına bakar.

• Giysileri elleri ile, mekanik veya elektronik araçlarla kontrol eder.
• Sporcunun fazla malzemesinin antrenörü veya organizasyon refakatçıları tarafından