Yürüme ve Ayak Hareketleri

Vücut ağırlık merkezi, yürüme esnasında dikey düzlemde yukarı-aşağı, yatay düzlemde ise

her iki yana hareket eder. Bu hareketlerin birleştirilmesi ile birleşik hareket paterni oluşur ve

“sekiz” rakamına benzer bir şekil gözlemlenir.

Yürüme ile ilgili biomekanik temeller, aynı zamanda minderdeki yürümeninde temellerini

oluşturur. Yürüme esnasında ağırlık merkezinin dikey ve yatay düzlemde sapmalarını azaltan

hareketler oluşur. Bu hareketlerin amacı yürüyüşün verimli ve akıcı olmasını sağlamak,

ağırlık merkezinin yatay ve dikey düzlemlerdeki sapmalarını azaltmaktır.

Minderde vücudumuzu ileri geri sağa ya da sola alarak ihtiyacımız olan pozisyonu sağlar.

İleri ve geri hareket esas hareketlerin can damarıdır. İleri geri hareket (shintai) ve dönüş

hareketlerini (tai-sabaki) beraber düşünmek gerekir. Eğer rakibinizle ayakta dururken duruş

pozisyonunuz ve ayaklarınızın hareketleri doğru, çeşitli pozisyonlara rahatça girecek şekilde

ve birbirine uygunsa teknikler de doğru ve rahat olacaktır.

Minderdeki yürüme metotlarında bir başka şekilde bacaklarımızla ve vücudumuzla aynı anda

ileri ve geri hareket ederiz. Bundaki amaç bir ayağı ilerletip vücudu arkada bırakmamak ya da

vücudu ilerletip bir ayağı arkada bırakmamaktadır. Tabii pozisyonda ağırlığın bir ayak

üzerinde yüklenmemesi iki ayağa da eşit olarak dağıtılması gerekir. Bu uygulama sadece

ayakta dururken değil yürürken de böyledir.

Birinci tip; alışılmış normal yürümenin hareketlerinde görülür. Siz ilerlerken her bir ayak

sırayla öne geçer. Önemli fark, ayakları mümkün olduğu kadar kaldırmadan minderin

üzerinde kaydırarak yürümektir. Hareket süresince ayak tabanı minderin yüzeyine paralel

olmalıdır. Normal yürüyüş, bir ayak önde sonra diğeri önde olmalıdır. (Ayumi Ashi)

İkinci tip; bir ayak diğerini geçmeyecek, takip edecektir. Burada, ayak minderin üzerinde

kayar gibi ilerleyecek, normal yürümede yapıldığı gibi yukarı kalkmayacaktır. Adımlamanın

bu şeklini hem sağ hem soldan kolayca uygulayana kadar her iki yönde de pratik yapılmalıdır.

(Tsugi Ashi)

İleri geri harekette usta olabilmek için önce yürüme yönteminde usta olmak gerekmektedir.

İnsanlar genellikle ağırlıklarını bir ayaklarının üstüne yükleyip diğerini ilerletirler sonra

ağırlıklarını ileri attıkları ayaklarına yükleyerek yürürler. Geriye doğru yürümede de yöntem

aynıdır. Yalnızca yön terstir. Bu yürüme yönteminde bir adım uzunluğu boyunca ağırlık bir

ayak üzerine yüklenir yani vücudun tüm ağırlığı gerideki ayaktadır.

Tatamide yürümenin amacı; vücudu istenilen hızda ve doğrultuda, farklı yönlerde hareket

ettirmektir. Bu esnada judoka; eklemleri, kasları, tendon ve bağları belirgin bir şekilde

kullanır. Yürümenin duruş ve salınım olmak üzere iki fazı vardır. “Dinamik yürüme”

düşüncesine göre ise yürüyüş esnasında gövde tek bacak destek döneminde ters sarkaç, çift

bacak destek döneminde sarkaç gibi hareket eder. Yürüme esnasında üstlendikleri göreve göre

vücut lökomotor ve yolcu birim olmak üzere iki parçaya ayrılabilir. Lökomotor birim;

ilerlemeyi sağlar, dikey dengeyi korur, darbenin oluşturduğu şoku azaltır ve enerji tasarrufu

sağlar.

 

Destek noktaları göz önüne alındığında ise yürüme siklusu tek destek ve çift destek olmak

üzere iki evreye ayrılır. Tek destekte sadece tek ayak, çift destekte ise her iki ayak zemin ile

temas eder. Hızın artması ile çift destek evresinin oranı azalır, tek destek evresinin oranı ise

artar. Hızın daha da artması ile çift destek evresi tamamen ortadan kalkar ve “koşma” olarak

tanımlanan hareket siklusu oluşur.

Sonuç olarak minderde hangi yürüyüşü yaparsanız yapın, size bir kuvvet uygulandığında

açıklanan temeller paralelinde ayaklarınızın altında bir paten varmış gibi hareket ederek tepki

verirseniz ve bunu sonsuza kadar başarırsanız sonsuza kadar dengeniz bozulmayacaktır!

Saygı ve sevgilerimle...

Dr. Cengiz GÜLER