Sporda Dengenin Önemi

 Hareketin sağlıklı yapılabilmesi için mutlaka dengeye ihtiyaç vardır. Doğduktan bir süre sonra emeklemeye,dengemiz geliştikçe de yürümeye başlarız.Dengemiz ne kadar iyi gelişmiş ise düşme ve kaza yapma ihtimalimiz o kadar az olur. Dövüş sporları filmlerinde sık olarak görmüşüzdür. Hocası talebesinin dengesini sağlamak için onu uzun süreler bir tümsek üzerinde durmasını sağlar.Talebesi de yeterli dengeyi sağladıktan sonra sporunda daha başarılı olmaya başlar.İp cambazlığı,dağ sporu,jimnastik gibi sporlarda bu dengenin önemi daha da büyüktür.Kısaca denge ‘’UZAYDA KAPLADIĞIMIZ YERİ ALGILAMAKTIR’’.Denge olayı çok karışık,bir çok faktörün bir araya gelerek oluşturduğu mucizevi bir olaydır.Bizler dengeyi zamanla kazandığımız için bunun farkına varamayız.Her şey otomatik olarak gelişir.

Denge olayında GÖZLER, İÇ KULAK, EKLEM VE KASLAR,BEYİN,BEYİNCİK,OMURİLİK birbirleri ile bağlantılı bir şekilde çalışırlar.Bu sistemlerden birinin veya birkaçının hasar görmesi insanlarda denge kaybına yol açar.Mesela gözleri ele alalım.Tek ayak üzerinde durup gözlerimizi kapatırsak dengemizin nasıl bozulduğunu görürüz.Yine tek ayak üzerinde iken ayak baş parmağının sizleri nasıl dengede tutmaya çalıştığınızı hissedersiniz.Dengenin sağlanmasında iç kulağın görevi çok önemlidir.Denge kayıplarının bir çoğu  kulak kaynaklıdır.Vücutta kuvvet kaybı,vücut esnekliğinin kaybedilmesi,omurgadaki şekil bozuklukları,reflekslerin azalması denge sistemini bozar.Yaşlılarda görme ve işitme bozuklukları dahil bu gibi bozukluklar olduğu için denge kayıpları sık olur. Eklemlerdeki ve kaslardaki pozisyon sensörlerin den aldıkları bilgiyi beyne taşıyan omurilikteki sinir kanallarının zedelenmesi de dengeyi bozabilir.

   Dengemizi ölçmek için NELSON DENEYİ’ni uygulayabiliriz. Sadece güvenlik için ellerimizi koltuk, tezgah gibi yerlerin üstünde tutalım.Fakat elleriniz değmesin.Sonra gözlerimizi kapatarak bir bacağımızı yavaş,yavaş kaldıralım ve diğer bacağımızla dengemizi sağlamaya çalışalım. En az 22 saniye dengede kalabilirseniz 20 yaşındaki, 15 saniye ise 30 yaşındaki, 7.2 saniye durabilirseniz 40 yaşındaki, 3.7 saniye ise 50 yaşındaki ve 2.5 saniye ise 60 yaşındaki bir insanın dengesine sahipsiniz.

DENGE GELİŞTİRİLEBİLİR. Bunun için birçok metot vardır. TEK AYAK ÜZERİNDE DURMA,BACAK SALLAMA EGZERSİZİ,TEK BACAĞI SAAT YÖNÜNDE HAREKET ETTİRMEK gibi bir çok alıştırma yapabilirsiniz.Bunlar uzun uzadıya bir uzmandan veya internet üzerinden öğrenebilirsiniz.

Benim önerdiğim yapacağınız sporu yanında mutlaka aletli jimnastik yapın. Mesela öne arkaya taklalar, Kipeler, amut da durma ne kadar iyi yapılırsa denge o derece artacaktır.Mesela Namık Ekin judo sporunu yapmadan önce jimnastik yapmıştı. Şampiyon güreşçimiz Hamza Yerlikaya kazandığı maçlardan sonra havada ters takla atıyordu.Kısaca iyi bir sporcu olmamız için iyi bir dengeye sahip olmamız gerekir.

UNUTMAYIN SPORDA İYİ BİR DENGE BAŞARIYI GETİRİR. EŞİT GÜÇLERDE Kİ RAKİPLERDEN DENGESİ İYİ OLAN KAZANIR.

                                                             Dr. NUHİ HEKİMOĞLU