AEROBİK VE ANAEROBİK EGZERSİZLER
Bu konuyu tüm antrenör ve sporcu arkadaşların bilmesinde yarar vardır.Aerobik ve Anaerobik egzersizler arasındaki en önemli fark.Aerobik egzersizlerde OKSİJEN kullanılırken,Anaerobik egzersizlerde ise OKSİJEN kullanılmaz.
1.AEROBİK EGZERSİZ : Spor sırasında ihtiyaç duyulan enerji OKSİJEN kullanılarak üretilir.Vücut burada uzun süre enerji üretmektedir.Bu sistemin yakıtını da KARBONHİDRATLAR sağlar.Karbonhidratlar bitince de yağlardan glikoz yapımı başladığından yağ yıkımı olacaktır.Bu da beden kütle indeksini azaltır,yani zayıflarız.Aerobik egzersizlerde temel prensip ; Nefessiz kalmadan ve oksijen yetersizliği çekmeden yapılmasıdır.Hareket uygulanırken hızlı ve derin nefes alacağımızdan oksijen seviyesi maksimum derecede artar,kalp atışları hızlanır,akciğer ve kaslara daha çok kan pompalanır.Aerobik egzersiz dayanıklılık gerektiren sporlarda kullanılır.Bu egzersizler uzun süre,orta yoğunlukta yapılmalıdır.Bunlar vücudun genel oksijen sistemini iyileştirir ve vücut metabolizmasını artırırlar.Aerobik sporlar esnasında kalp atış hızını kullanmak,nabız aralığına göre spor yapmak çok önemlidir.Aerobik egzersiz büyük kas guruplarını 15-20 dakika ya da daha uzun süreli ritmik bir şekilde çalıştırarak yapılan ve maksimum kalp atış hızının %60-80’nini sağlayan egzersizledir.Bu egzersizlere örnek olarak,uzun mesafe koşuları,bisiklet,kick boks ,yüzme,ip atlama,koşu ve hızlı yürüyüşleri verebiliriz.
Aerobik egzersizler fazla kilolardan kurtulmaya yardımcı olur,dayanıklılık artar,bağışıklık sistemi güçlenir,obezite,osteoporoz riski azalır,kalbin güçlenmesiyle vücudun tüm bölgelerine kan akışı sağlar.Yararları için bu tip egzersizlerin düzenli bir şekilde yapılması gerekir.
2.ANAEROBİK EGZERSİZLER : Vücudu oksijensiz çalışmaya zorlayan egzersizlerdir.Vücut ani ve büyük miktarda enerjiye ihtiyaç duyduğunda kullanılır.Bu enerji OKSİJEN kullanılmadan kas içi depolarındaki GLİKOZ ve FOSFATLARIN kullanılmasıyla sağlanır.LAKTAT EŞİĞİ( Laktik asidin ortaya çıkmaya başladığı seviye)geçilince kaslarda LAKTİK ASİT ( Yorgunluk maddesi) birikmeye ve bir süre sonra Yorgunluk oluşmaya başlar.Bu nedenle Anaerobik egzersiz KISA SÜRELİ (2-4 dakika)sporlarda uygundur.Örnek olarak,Halter,ağırlık çalışmaları,Hız gerektiren kısa mesafe koşuları,hız gerektiren kısa mesafeli yüzme gibi yapılan sporlardır.
Anaerobik egzersiz sistemi kasların büyümesine,gelişmesine olanak sağlar.Aerobik egzersizler uzun süre dayanıklılığa yarayan kırmızı kas liflerini geliştirirken,Anaerobik egzersizler ise kısa süreli ve yüksek yoğunluklu performanslarda kullanılan beyaz kas liflerini etkiler.Anaerobik kapasitenin artırılması sporcuya yüksek yoğunlukla daha uzun mesafelerde ve daha uzun sürelerde egzersiz yapabilme kabiliyetini verir.Yani kaslardaki laktik asidin birikim zamanı gecikir,dolaysı ile de yorgunluk daha geç başlar.Anaerobik egzersizler güç ve kas kitlesi geliştirmeye yardımcı olur.Bunlar gücü,hızı ve vücudun metabolik hızını artırmaya yardımcı olurlar. Sonuç olarak yapacağımız egzersizlerde mutlaka hem aerobik hem de anaerobik sisteme giren egzersizler yapmalıyız.Böylece hem uzun süreli hem de kısa süreli sergilyeceğimiz performanslarda başarılı olabiliriz.
Dr. NUHİ HEKİMOĞLU
Diğer Yazarlar
